Nowelizacja przepisów dot. pracy zdalnej. Zmiana Kodeksu Pracy kwiecień 2023

Praca zdalna – zmiany w Kodeksie Pracy 2023

Ze względu na występujące w 2020 roku zagrożenie epidemiologiczne wiele firm zdecydowało się na wprowadzenie pracy zdalnej. Mimo że epidemia nie stanowi już zagrożenia to praca zdalna stała się codziennością dla wielu pracowników. Zdalne wykonywanie obowiązków poza biurem niesie za sobą wiele udogodnień zarówno dla pracownika jak i pracodawcy. Z tego względu od kwietnia 2023 wprowadzono zmiany w Kodeksie Pracy dotyczące wykonywania pracy zdalnej. Kto może pracować zdalnie w 2023 roku? Co się zmieniło?

Nowelizacja KP dot. pracy zdalnej weszła w życie 7 kwietnia 2023 roku. Co to oznacza dla pracowników zdalnych? Według nowych przepisów praca zdalna może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika. Oczywiście każde podjęcie pracy w trybie zdalnym musi być uzgodnione z pracodawcą. Ważną kwestią jaka została zapisana w noweli jest możliwość pracy zdalnej w przypadku zawierania nowych umów jak i w trakcie już obowiązujących. Jedyną różnicą jest konieczność złożenia dokumentu jakim jest wniosek o rozpoczęcie pracy zdalnej przez pracowników na trwających już umowach. Wzór wniosku o rozpoczęcie pracy zdalnej jest dostępny do pobrania online, można jednak zwrócić się do pracodawcy o przesłanie wzoru pisma.

Praca zdalna co się zmieniło?

Zmieniony Kodeks Pracy 2023 usystematyzował wiele kwestii dotyczących pracy zdalnej. Może być ona wykonywana na wniosek pracownika w ustalonym miejscu po wcześniejszym ustaleniu tego faktu z pracodawcą. Unormowano również obowiązki pracownika w miejscu wykonywania pracy zdalnej. Praca zdalna w 2023 roku nakłada również pewne nowe zobowiązania na pracodawcę. Jak wynika z Kodeksu Pracy nowelizacja przepisów dot. pracy zdalnej mówi o obowiązku pracodawcy zapewnienia pracownikowi materiałów i narzędzi pracy. Dotyczy to również urządzeń które są niezbędne do wykonania pracy zdalnie takich jak komputer. Dodatkowo w obowiązku pracodawcy leży pokrycie kosztów energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych takich jak opłata za Internet. W sytuacji gdy pracodawca nie zapewni pracownikowi materiałów niezbędnych do wykonania pracy zdalnej, będzie on zobowiązany do wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego dla pracownika.

Ważne zmiany w Kodeksie Pracy dotyczące pracy zdalnej to również:

• określenie przepisów BHP dot. pracy zdalnej
• kodyfikacja prawa do kontroli pracownika przez pracodawcę w miejscy wykonywania pracy zdalnej
• ujednolicenie warunków lokalowych i technicznych pracowników zdalnych

Kto może pracować zdalnie w 2023?

Praca zdalna może być wykonywana przez pracownika po złożeniu przez niego odpowiedniego wniosku o wykonywanie pracy zdalnej, a także oświadczenia o posiadaniu warunków lokalowych i technicznych do pracy w trybie zdalnym. To kto może pracować zdalnie w 2023 jest zależne między innymi od charakteru pracy, a także warunków technicznych w miejscu wskazanym przez pracownika.

W kontekście pracy zdalnej wyróżnić można trzy główne rodzaje. Pierwszym z nich jest praca wykonywana całkowicie lub częściowo w trybie zdalnym, na wniosek pracownika, zgodnie z uzgodnionymi wcześniej warunkami. Drugi rodzaj to praca zdalna na polecenie pracodawcy, w przypadku, gdy wystąpią okoliczności losowe, uniemożliwiające pracownikowi stawiennictwo w biurze. Trzecim rodzajem jest praca zdalna okazjonalna, która może być wykonywana przez pracownika maksymalnie przez 24 dni w ciągu roku.

Ile dni pracy zdalnej w 2023? Jak wynika z projektu ustawy w przypadku okazjonalnej pracy zdalnej, w ciągu roku kalendarzowym może być ona wykonywana przez 24 dni. 

Ograniczenia pracy zdalnej. Kto nie może pracować zdalnie?

Trzeba wiedzieć, że praca zdalna w 2023 roku ma swoje ograniczenia. Kto nie może pracować zdalnie? Możliwość wykonywania pracy zdalnej została wyłączona przez ustawodawcę dla pewnych rodzajów prac. Zalicza się do nich:

• prace o szczególnie niebezpiecznym charakterze,
• prace, których skutkiem jest przekroczenie dopuszczalnych norm czynników fizycznych określonych dla pomieszczeń mieszkalnych,
• prace związane z narażeniem na czynniki chemiczne, które mogą stanowić zagrożenie,
• prace, w których występują szkodliwe czynniki biologiczne, substancje radioaktywne lub inne substancje lub mieszaniny wydzielające uciążliwe zapachy,
• prace powodujące intensywne zabrudzenie.

Komu nie można odmówić pracy zdalnej?

Ustawodawca przewiduje również sytuacje w której złożony przez pracownika wniosek o pracę zdalną jest wiążący dla pracodawcy. Kiedy pracodawca nie może odmówić pracy zdalnej? Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej wymienia tutaj wnioski złożone przez:

• pracownicę w ciąży
• pracownika wychowującego dziecko w wieku do 4 lat
• pracownika, który jest jednocześnie rodzicem dziecka wymagającego wczesnego wsparcia rozwoju, specjalnego kształcenia, lub posiadającego orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych.
• pracownika i rodzica dziecka, który posiada orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, które jest określone w przepisach dotyczących rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
• pracownika będącego rodzicem który posiada zaświadczenie o wsparciu kobiet w ciąży oraz rodzin uczestniczących w programie ‘Za życiem' lub dokument zaświadczający o ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniu albo nieuleczalnej chorobie zagrażającej życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu.

Oznacza to, że pracodawca musi uwzględnić wniosek otrzymany od takich osób, chyba że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika.